Logistics có vai trò lập kế hoạch, thực hiện, quản lý hiệu quả quá trình sản xuất từ thu mua nguyên vật liệu, hoàn thành sản phẩm, lưu kho đến phân phối sản phẩm từ nơi sản xuất đến nơi tiêu thụ. Tuy nhiên, quy trình không phải lúc nào cũng được vận hành trơn tru, hàng hóa không phải lúc nào cũng tiêu thụ hết. Khi sản phẩm bị lỗi, hư hỏng, hết hạn sử dụng cần thu hồi từ tay người tiêu dùng đến nhà máy. Quy trình đó chính là Logistics ngược.
Logistics ngược là gì?
Việc thu hồi hàng hóa, phế liệu sản xuất, bao bì là hiện tượng phổ biến mà các nhà sản xuất cũng như các nhà cung cấp dịch vụ logistics thường xuyên phải đối diện. Đặc biệt, dưới áp lực cạnh tranh ngày càng gay gắt cùng vấn đề ô nhiễm môi trường nghiêm trọng như hiện nay, Logistics ngược (Reverse Logistics) sẽ là một trong những giải pháp quan trọng giúp doanh nghiệp giảm chi phí, tăng doanh thu, nâng cao trình độ dịch vụ và giảm tác động của hoạt động sản xuất kinh doanh đến môi trường. Từ đó nó giúp doanh nghiệp giành được lợi thế cạnh tranh trên thị trường và thực hiện tốt trách nhiệm xã hội.
Tìm hiểu logistics ngược
Theo đó, Logistics ngược là quá trình lập kế hoạch, thực hiện, kiểm soát một cách hiệu quả dòng chảy của nguyên liệu, bán thành phẩm và thông tin có liên quan từ các điểm tiêu thụ đến điểm xuất xứ với mục đích thu hồi lại giá trị hoặc xử lý một cách thích hợp. Chúng bao gồm toàn bộ những hoạt động đã như Logistics xuôi. Tuy nhiên chúng vận hành theo chu trình ngược. Do đó, Logistics ngược là quy trình lên kế hoạch, thực hiện, kiểm soát một cách hiệu quả dòng hàng hóa cùng các dịch vụ và thông tin có liên quan từ điểm tiêu dùng (D) trở về nơi xuất phát (0) nhằm mục đích thu hồi các giá trị còn lại của hàng hóa hoặc thải hồi một cách hợp lý.
Việc vận hành Logistics ngược gặp nhiều khó khăn hơn so với Logistics xuôi vì việc dự báo nhu cầu khó khăn hơn, việc vận chuyển từ nhiều điểm về một điểm, giá cả và chất lượng sản phẩm không đồng nhất. Không chỉ thế, khi Logistics ngược, bao bì sản phẩm thường không nguyên vẹn, chất lượng sản phẩm không đồng nhất vì hàng bị trả lại vì nhiều lý do khác nhau, giá cả phụ thuộc vào nhiều yếu tố, từ đó không thể giảm sát chi phí trực tiếp và tốc độ thường không được xem là ưu tiên.
Sự khác nhau giữa logistics ngược và logistics xuôi
Như vậy, logistics ngược chính là những hoạt động như logistics xuôi nhưng được làm theo quy trình ngược lại. Ngoài ra, chúng còn một số bước kèm theo như: phân loại, chọn lọc,… không có quy trình logistics xuôi. Dưới đây là những điểm khác nhau giữa Logistics ngược và Logistics xuôi.
| Logistics xuôi | Logistics ngược |
| Dự báo tương đối đơn giản | Dự báo khó khăn |
| Vận chuyển từ 1 nơi đến nhiều nơi | Vận chuyển từ nhiều nơi đến 1 nơi |
| Chất lượng sản phẩm đồng nhất | Chất lượng sản phẩm không đồng nhất |
| Bao bì sản phẩm nguyên vẹn, tiêu chuẩn hóa | Bao bì sản phẩm không nguyên vẹn, thường đã bị phá hủy |
| Giá cả tương đối đồng nhất | Giá cả phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau |
| Tốc độ là yếu tố quan trọng | Tốc độ thường không được xem là ưu tiên |
| Chi phí có thể giám sát chặt chẽ | Chi phí không nhìn thấy trực tiếp |
| Nhất quán trong khâu quản lý dự trữ | Quản lý dự trữ không nhất quán |
| Sở hữu và trách nhiệm vật chất rõ ràng | Mâu thuẫn về sở hữu trách nhiệm vật chất |
Các bước thực hiện logistics ngược
Logistics ngược hình thành dựa vào nguyên nhân khác nhau như: Thu hồi sản phẩm không bán được để cải tiến; thu hồi các bao bì có thể tái sử dụng; Thu hồi các sản phẩm có lỗi; Thu hồi sản phẩm có thể tháo dỡ và tái sử dụng,…
Quy trình của Logistics ngược gồm 4 bước như sau:
- Tập hợp: Hoạt động thu hồi các sản phẩm không bán được, các sản phẩm lỗi rồi vận chuyển chúng đến điểm thu hồi.
- Kiểm tra: Tại điểm thu, trước khi chuyển về kho, bộ phận quản lý sẽ tiến hành kiểm tra chất lượng hàng hóa thu hồi; Chọn lọc, phân loại hàng hóa theo các tiêu chí. Công đoạn này có vai trò quan trọng, ảnh hưởng đến cách thực hiện công đoạn tiếp theo.
- Xử lý: Những hàng hóa được thu hồi lại sẽ được doanh nghiệp xử lý theo nhiều cách khác nhau: Tái sử dụng trực tiếp hoặc bán lại; Phục hồi sản phẩm (sửa chữa, sản xuất lại, tháo ra để lấy phụ tùng,…); xử lý rác thải (với những sản phẩm không dùng được nữa).
- Phân phối sản phẩm đã được phục hồi: Quy trình Logistics sẽ diễn ra bình thường với các hoạt động dự trữ, vận chuyển và bán hàng.
Tích hợp hệ thống kho thông minh với logistics ngược
Ngoài vấn đề tăng chi phí, thách thức lớn nhất trong quá trình phát triển chuỗi cung ứng bền vững của doanh nghiệp là đương đầu với những phức tạp mới phát sinh. Cho nên, nghiên cứu và phát triển các mô hình, quan điểm mới để nắm bắt và giải quyết những phức tạp đó là cần thiết.
Kết hợp kệ kho thông minh và logistics ngược
Chẳng hạn, N.Mishra, V.Kumar và F.T.S.Chan vào năm 2012 đã đề xuất một cấu trúc đa nhân tố cho việc tích hợp logistics ngược vào chuỗi cung ứng xanh. Trong cấu trúc đó, bộ phận logistics ngược sẽ phối hợp với các trung tâm phân phối rà soát các sản phẩm lỗi hoặc đã qua sử dụng, phân loại thành các sản phẩm đưa vào tái chế, tái sử dụng hoặc sử dụng một lần, tiếp tục chuyển vào kho và đưa vào sản xuất.
>>> Xem thêm: Quản lý logistics và tầm quan trọng với kho hàng
Như vậy, logistics ngược đóng vai trò quan trọng, như một trung tâm điều phối, rà soát bao bì, xử lý chất thải, tiêu thụ nhiên liệu và các yếu tố liên quan ở các bước khác nhau của quá trình chuyển tiếp, tái chế và tái sản xuất hàng hóa trong chuỗi cung ứng xanh.
Ứng dụng logistics trong sản xuất, cung ứng là cần thiết. Và để có được quá trình làm việc này cần có sự hỗ trợ của nhiều bộ phận, nhiều yếu tố, một trong số đó là các kệ kho hàng để lưu trữ hàng hóa.
Kệ công nghiệp VNT là nhà sản xuất giá kệ hàng đầu Việt Nam với nhiều mẫu giá kệ khác nhau, đảm bảo đáp ứng đủ mọi nhu cầu của khách hàng trong quản lý kho hàng, bao gồm cả logistics và logistics ngược. Muốn tìm hiểu rõ hơn về những mẫu giá kệ của VNT, vui lòng liên hệ theo thông tin sau để được tư vấn.
Kệ công nghiệp VNT
- Hotline: 0942 083 698
- Website: https://kecongnghiep.vn
Tôi là Nguyễn Linh – Tôi đã có kinh nghiệm hơn 5 năm tư vấn setup giá kệ công nghiệp, kệ kho hàng. Tôi hy vọng những kiến thức mà mình chia sẻ có thể giúp mọi người xây dựng được hệ thống kho bãi hiệu quả, tối ưu diện tích và chi phí.
